Polinöropatiler Tedavisi

Polinöropati, merkezi sinir sistemi dışında kalan periferik sinirlerin hasar görmesiyle oluşan, motor, duyusal ve otonom işlevleri etkileyen bir hastalıktır. Bu rahatsızlık, etkilenen sinir türüne göre (motor, duyusal, otonom) veya gelişim sürecine (akut, subakut, kronik) göre sınıflandırılabilir. Sinirlerde meydana gelen hasara bağlı olarak belirtiler farklılık gösterir ve tedavi, hastalığın nedenine göre belirlenir.

Polinöropati Nedir?

Periferik sinir sistemi, merkezi sinir sistemiyle (beyin ve omurilik) vücudun diğer bölgeleri arasında bilgi aktarımını sağlar. Polinöropati, birden fazla periferik sinirde aynı anda hasar meydana geldiğinde oluşur ve etkilenen sinirlere bağlı olarak farklı belirtilerle kendini gösterir. Vücudun hareketini, duyusal hislerini ve bazı organların işleyişini düzenleyen bu sinirlerdeki hasar, işlev kaybına ve nörolojik semptomlara neden olur.

Polinöropati Nedenleri

Polinöropati, diyabet başta olmak üzere pek çok farklı nedenle ortaya çıkabilir. En yaygın nedenleri şunlardır:

• Diyabet: İnsülin hormonunun yetersizliği nedeniyle kan şekerinin düzensiz seyretmesi
• Alkolizm ve yetersiz beslenme
• Otoimmün hastalıklar: Lupus, çölyak, Guillain-Barré sendromu, romatoid artrit
• Enfeksiyonlar: Hepatit B, C, zona, Lyme hastalığı, HIV
• Kalıtsal Hastalıklar: Charcot-Marie-Tooth gibi genetik bozukluklar
• Kronik hastalıklar: Karaciğer sirozu, böbrek yetmezliği
• Yaralanma ve fiziksel travmalar
• Vitamin eksiklikleri: B1, B6, B12, E vitaminleri
• Ağır metal maruziyeti: Arsenik, cıva ve kurşun gibi toksik kimyasallar
• Tiroid bozuklukları: Hipotiroidizm

Bu faktörlerin varlığı ve hastalarda görülen belirtiler, polinöropati tanısının konması için hekime başvurmayı gerektirir.

Polinöropati Belirtileri

Belirtiler, etkilenen sinir türüne bağlı olarak değişir. Genel olarak, polinöropatiye sahip kişilerde şu semptomlar gözlemlenebilir:

• El ve ayaklarda uyuşma, karıncalanma, yanma veya ağrı
• Güç kaybı, yürümede zorlanma, hareket kısıtlılığı
• Koordinasyon kaybı, düşme eğilimi, baş dönmesi
• Cilt, tırnak ve saç yapısında bozulma
• Aşırı terleme
• Sindirim sorunları, yutma güçlüğü, nefes alma zorluğu

Bu belirtiler fibromiyalji veya multipl skleroz gibi diğer nörolojik hastalıklarla karıştırılabilir.

Polinöropati Tanısı

Tanı sürecinde hastanın tıbbi geçmişi ve semptomları göz önünde bulundurularak klinik muayene yapılır. Gerekli durumlarda kan testi, elektromiyografi (EMG), biyopsi, MRG veya BT taraması gibi tanısal yöntemler kullanılabilir:

• Elektromiyografi (EMG): Kas ve sinirlerdeki elektriksel aktiviteler ölçülerek sinir sağlığı değerlendirilir.
• MRG ve BT Taraması: Sinir hasarının nedeni olabilecek tümör veya disk problemleri incelenir.
• Biyopsi: Sinir veya deri örneği alınarak mikroskobik inceleme yapılır.

Polinöropati Tedavisi

Tedavi, hastalığın temel nedenini hedef alır. Örneğin, diyabet kaynaklı polinöropatide öncelikle kan şekeri düzeylerinin kontrol altına alınması amaçlanır. Polinöropati tedavi seçenekleri şunlardır:

• İlaç Tedavisi: Ağrı ve semptomları hafifletmek için ağrı kesici veya antikonvülsan ilaçlar kullanılabilir.

• Tıbbi Tedavi:

  • Transkutanöz Elektriksel Sinir Uyarımı (TENS): Hafif elektrik akımıyla sinirler uyarılır.
  • Plazma Değişimi: Kandan antikor ve proteinler çıkarılarak vücuda geri verilir.
  • İmmunoglobulin Tedavisi: Bağışıklık düzenleyici tedavi uygulanır.
  • Ortez ve Destekleyici Cihazlar: Kol veya bacak desteği için ortezler kullanılır.

• Tamamlayıcı Tedaviler: Masaj, akupunktur, ozon tedavisi gibi yöntemler semptomları hafifletmek için uygulanabilir.

Bunların yanı sıra kas güçlendirme, eklem hareketlerini artırma ve dengeyi sağlama amacıyla fizik tedavi egzersizleri önerilir. Ayrıca, sinir baskısından kaynaklanan polinöropatilerde cerrahi müdahale gerekebilir. Tüm tedavi süreci, hastanın ihtiyaçları doğrultusunda hekimin kontrolünde ilerler.